Jak pracuje biegły sądowy?
Obecność biegłego sądowego na sali rozpraw to dziś właściwie żadna niespodzianka. Powołany w celu przedstawienia fachowych opinii specjalista w danej dziedzinie ma często niebagatelny wpływ na przebieg rozprawy, zwłaszcza w sytuacji gdy dziedzina w której toczy się sprawa nie dotyczy informacji codziennych i powszechnych. Choć wiele osób rozumie rolę biegłego w procesie sądowym, kwestia tego jak wygląda praca biegłego i kto może nim zostać jest już trudniejsza do odczytania. Jak zatem pracuje biegły sądowy i jakie są jego możliwości i obowiązki poza salą sądową?
Różne strony zawodu, czyli rodzaje biegłych sądowych
Kodeksy postępowania karnego i cywilnego wyróżniają na swoich kartach trzy różne rodzaje biegłych sądowych. Mamy więc wśród nich biegłych sądowych, czyli osoby wpisane na listę sądu okręgowego, biegłych ad hoc, czyli osoby powoływane do konkretnych, pojedynczych spraw, oraz instytucje naukowe, które w wyjątkowych przypadkach mogą udzielić swojej ekspertyzy podczas procesu. To jednak nie koniec podziałów. Biegły sądowy jest bowiem z definicji ekspertem w danej dziedzinie. Jakie dziedziny mogą być jednak w spektrum zainteresowania sądów?
Wśród biegłych sądowych znajdujemy najczęściej lekarzy, których rolą w sprawach będzie ocena stanu zdrowia poszkodowanego, czy też poniesionego przez niego uszczerbku na zdrowiu. W końcu to od tych czynników zależy w głównej mierze wymiar odszkodowania przyznanego poszkodowanemu, czy też wymiar kary dla osoby odpowiedzialnej za wypadek lub napaść. Biegli lekarze są więc nieodłącznym elementem wielu prowadzonych codziennie spraw sądowych. Obok nich pojawiają się również często biegli psychologowie, psychiatrzy, czy specjaliści z zakresu rekonstrukcji wypadków.
Kolejną, niemniej ważną dziedziną przewijającą się często przez sale sądowe są finanse. Wszelkie sprawy związane z podatkami, niezapłaconymi należnościami, malwersacjami finansowymi czy nieścisłościami księgowymi mogą i najczęściej wymagają obecności wyspecjalizowanego w danej dziedzinie biegłego, który będzie w stanie ocenić sytuację i wyjaśnić zawiłości przepisów obowiązujących w kontekście danego problemu.
Obowiązki biegłego sądowego
Jednymi z podstawowych zadań wykonywanych przez biegłego sądowego podczas rozpraw są wszelkiego rodzaju badania i eksperymenty, które pozwolą uzyskać jednoznaczną odpowiedź na postawione przez sąd pytania i wyjaśnić okoliczności danej sprawy. Biegli sporządzają zwykle pisemną opinię, w której zawierają zarówno przebieg swoich badań, jak i wypływające z nich wnioski. Opinia biegłego sądowego musi być jasna i zrozumiała dla ogółu zebranych na sali sądowej, a jednocześnie powinna udzielać jasnej odpowiedzi wyjaśniającej powstałe w prowadzonej sprawie zawiłości i okoliczności. Opinia biegłego jest zwykle odczytywana w sądzie z przygotowanego przez niego raportu, jednak może zdarzyć się również, że sędzia powoła biegłego do złożenia zeznań, jeśli podczas sprawy pojawią się jakiekolwiek wątpliwości dotyczące treści opinii.
Doradztwo księgowe
Biegli sądowi to osoby ściśle związane zawodowo z dziedziną, na której temat wypowiadają się w roli ekspertów. Nie dziwi więc fakt, że większość z nich uprawia na co dzień swój zawód w środowisku odległym od sądowego. Biorąc za przykład Biegłych Rewidentów w sprawach księgowych możemy spodziewać się, że do ich zadań poza salą sądową będą należały wszelkie kwestie związane z doradztwem w dziedzinach rachunkowości, finansów, czy księgowości. Może zdarzyć się więc, że osoba wpisana do rejestru biegłych sądowych będzie na co dzień wykonywała wszelkiego rodzaju ekspertyzy ekonomiczne, prowadziła księgi rachunkowe, czy też doradzała w sprawach finansowych firmom i przedsiębiorstwom. Rola biegłego jest tu często zajęciem uzupełniającym, a nie główną częścią działalności.
Profesjonalne doradztwo księgowe proponuje firma MADG z Wrocławia.
