Alimenty – czym są i jak je uzyskać – porady adwokata
Alimenty – jest to forma zobowiązania do dokonywania regularnych świadczeń w sytuacji gdy spokrewniona z nami osoba jest w potrzebie. Alimenty najczęściej mają formę pieniężną, jednak w prawie polskim obowiązek ten może być różnie dopełniany.
Najczęściej alimenty kojarzone są z przypadkiem, gdy dziecko (zstępny) otrzymuje wsparcie pieniężne od rodzica (wstępnego), który nie mieszka z dzieckiem lub/i nie interesuje się nim. Alimenty mogą otrzymywać jednak także osoby pozostające w innej relacji.
Od czego zależy wysokość alimentów?
Wysokość świadczeń jest zależna od trzech sytuacji. Po pierwsze, brane są pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka, to znaczy, że obydwoje rodziców mają obowiązek zapewnić dziecku podstawowe potrzeby życiowe takie jak dach nad głową, wyżywienie, odzież. Jest też konieczne zapewnienie dziecku środków umożliwiających kontynuowanie nauki. Druga sytuacja zależna jest od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców. Wysokość alimentów zostaje określona na podstawie możliwości finansowych oraz posiadanego majątku przez zobowiązanego do płacenia. Trzecia sytuacja, czyli osobiste starania rodzica o utrzymanie i wychowanie dziecka wygląda w następujący sposób – rodzic zobowiązany do płacenia świadczeń aktywnie uczestniczy w życiu dziecka nie tylko w sensie materialnym. Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja, w której rodzic widuje się z dzieckiem często, lub chociaż regularnie i gdy kontakty te są naturalne, niewymuszone. Wtedy cały obowiązek wychowania dziecka nie spada na drugiego rodzica, co za tym idzie, kwota alimentów może być niższa.
Kto jest uprawniony do otrzymywania i wypłacania alimentów?
Otrzymywać świadczenia mogą nie tylko dzieci. Obowiązek alimentacyjny również nakładany jest na zstępnych w momencie, gdy ich rodzice nie mają środków do życia i nie są w stanie sobie ich zapewnić. Poza tym, świadczenia mogą również uzyskiwać dziadkowie od wnuków czy wnuki od dziadków. Uprawnieni do otrzymywania świadczeń mogą domagać się alimentów także od swojego zamożniejszego rodzeństwa. Natomiast do wypłacania alimentów obowiązani są najczęściej krewni w linii prostej, czyli rodzice lub dziadkowie, bądź też krewni w linii bocznej – rodzeństwo. Świadczenia występują również w relacjach macocha-pasierb, pasierbica-ojczym. Istnieje też obowiązek alimentacji pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami.
Jak długo przysługują alimenty?
Tak naprawdę alimenty można płacić do końca życia, jeśli osoba do nich uprawniona nie jest w stanie utrzymać się sama. Rodzic dziecka chorego lub niepełnosprawnego będzie miał stały obowiązek wypłacania świadczeń. Obowiązek alimentacji nie zawsze kończy się w momencie osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości, ani w momencie ukończenia studiów. Gdy dochody dziecka są na tyle wystarczające, że może pokryć wszelkie koszty związane z jego utrzymaniem – obowiązek alimentacyjny wygasa. Rodzice nie muszą płacić alimentów w sytuacji gdy dziecko zawrze związek małżeński, gdzie współmałżonek jest w stanie zapewnić odpowiednie warunki bytowe.